Η Ρόδος

Τα παραθετικά των επιθέτων

Συχνά, χρησιμοποιούμε τα επίθετα για να συγκρίνουμε ουσιαστικά.

Στα επίθετα έχουμε τρεις βαθμούς:

Θετικός  → συγκριτικός   → υπερθετικός

                                                      ↙             ↘

                                            σχετικός              απόλυτος

Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός λέγονται παραθετικά των επιθέτων.

Επίθετα θετικού βαθμού λέγονται τα επίθετα που φανερώνουν ότι ένα ουσιαστικό έχει ένα γνώρισμα.

π.χ. Η Ελένη είναι ψηλή.

Επίθετα συγκριτικού βαθμού λέγονται τα επίθετα που φανερώνουν ότι ένα ουσιαστικό έχει ένα γνώρισμα σε μεγαλύτερο βαθμό από ένα άλλο.

π.χ. Η Ελένη είναι ψηλότερη από τη Σοφία.

Η Ελένη είναι πιο ψηλή από τη Σοφία.

Ο σχετικός υπερθετικός βαθμός ενός επιθέτου δηλώνει ότι το ουσιαστικό που συνοδεύει έχει ένα γνώρισμα σε μεγαλύτερο βαθμό από όλα τα όμοιά του.

Ο σχετικός υπερθετικός βαθμός σχηματίζεται ως εξής:

Άρθρο + συγκριτικός βαθμός ( ο ομορφότερος)

                                                       ( ο πιο όμορφος)

Ο απόλυτος υπερθετικός βαθμός δηλώνει ότι το ουσιαστικό έχει ένα γνώρισμα σε πολύ μεγάλο βαθμό, χωρίς να γίνεται σύγκριση με άλλα.

Ο απόλυτος υπερθετικός βαθμός σχηματίζεται με δύο τρόπους:

Θετικός βαθμός ουδετέρου + -τατος (ομορφότατος)

Πολύ + θετικός βαθμός                       (πολύ όμορφος)

Θετικός		Συγκριτικός		Υπερθετικός
Σχετικός						Απόλυτος
ψηλός	ψηλότερος ή πιο ψηλός		ο ψηλότερος ή ο πιο ψηλός		ψηλότατος ή πολύ ψηλός πάρα πολύ ψηλός

Ανώμαλα παραθετικά

Μερικά επίθετα σχηματίζουν τα μονολεκτικά παραθετικά τους ανώμαλα, δηλαδή με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι τα άλλα επίθετα.

Θετικός                           Συγκριτικός                         Υπερθετικός  

         βαθμός                        βαθμός                                    βαθμός     

      καλός                           καλύτερος                            άριστος           

      κακός                           χειρότερος                                     -  

       μικρός                        μικρότερος                            ελάχιστος                

       μεγάλος                      μεγαλύτερος                          μέγιστος

       πολύς                       περισσότερος                                 -    

       λίγος                         λιγότερος                                  ελάχιστος         

       απλός                      απλούστερος                         απλούστερος

       γέρος                          γεροντότερος                            -       

       ψηλός                      ψηλότερος                                   ύψιστος

Υπάρχουν επίθετα που δε σχηματίζουν καθόλου παραθετικά.

 

Συγκεκριμένα δεν έχουν συγκριτικό και υπερθετικό βαθμό τα επίθετα που σημαίνουν :

•       ύλη π.χ. ξύλινος, πέτρινος, σιδερένιος

•       καταγωγή ή συγγένεια π.χ. πατρικός, ελληνικός

•      τόπο ή χρόνο π.χ. θαλασσινός, αυριανός

•       κατάσταση που δεν αλλάζει π.χ. ολόκληρος, μισός, αθάνατος 

Ασκήσεις
 

1. Να σχηματίσετε τα μονολεκτικά παραθετικά των παρακάτω επιθέτων

 

2.Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις των παραθετικών που προέρχονται από άλλα μέρη του λόγου